नमस्कार मित्रांनो,
आज आपण जाणून घेऊया हिंदू पौराणिक मान्यतेनुसार हत्तींचे महत्त्व. भारतीय धर्मात आणि संस्कृतीत हत्तीला खूप महत्त्व आहे. हत्तीची पूजा केली जाते. हत्तीशी संबंधित बऱ्याच गोष्टी आणि पौराणिक कथा भारतात प्रख्यात आहेत. चला जाणून घेऊ हत्तीची पूजा का केली जाते? गाईप्रमाणे हत्ती देखील प्राचीन भारतातील पाळीव प्राणी आहे. विशेषतः दक्षिण भारतात प्राचीन काळात हत्ती अधिक प्रमाणात असायची.
हे त्याचप्रकारे की ज्या देशात घोडे अधिक प्रमाणात होते. त्यांच्यासाठी घोडे महत्त्वाचे, प्राचीन काळापासून लोक आपल्या सैन्यात हत्तींचा समावेश करायचे. प्राचीन काळात राजांकडे हत्तीचे भले मोठे सैन्य असायचे. जे शत्रूंना ठार मारून राजाला जिंकायची म्हणून देखील हत्तींची पूजा जात होती. भारतातील बहुतेक देवळांच्या बाहेर हत्तीची मूर्ती लावतात.
वास्तू आणि ज्योतिषानुसार भारताच्या घरांमध्ये देखील चांदी, पितळ आणि लाकडाचे हत्ती ठेवण्याची प्रथा आहे. असे म्हणतात की, ज्या घरात हत्तीची मूर्ती असते त्याची सुख, शांती आणि समृद्धी नांदते. हत्ती घरात, देवळात आणि महालाच्या वास्तुदोषाला कमी करून त्या ठिकाणाचे सौंदर्य वाढवते. हिंदू पौराणिक मान्यतेनुसार हत्तींचे जन्म 4 दात असणाऱ्या ऐरावत नावाच्या पांढरा हत्तीपासून झालेले आहे.
म्हणजे ज्या प्रकारे माणसाचे पूर्वज बाबा आजम किंवा स्वयंभू म्हणू आहेत त्याचप्रमाणे हत्तीचा पुर्वज ऐरावत आहेत. ऐरावताची उत्पत्ती समुद्रमंथनाच्या वेळी झाली होती. तेव्हा इंद्राने त्याला आपल्याजवळ ठेवून घेतले होते. ऐरावत हा पांढऱ्या हत्तींचा राजा आहे. इराचा अर्थ पाणी आहे. म्हणूनच इरावतपासून उत्पन्न झालेल्या या हत्तीचे नाव ऐरावत ठेवले. म्हणूनच त्याचे इंद्रहस्ती किंवा इंद्रकुंजर हे नाव देखील पडले.
गीतेमध्ये श्रीकृष्ण सांगतात की, हे अर्जुना हत्तींमध्ये मीच ऐरावत आहे. या प्राण्याचा संबंध विघ्नहर्ता गणपतीशी आहे. गणेशाचे तोंड हत्तीचे असल्यामुळे त्याचे नाव गजतुंड, गजानन इत्यादी आहेत. म्हणून देखील हत्ती हिंदू धर्मात पूजनीय प्राणी आहे. हिंदू धर्मात हत्तीची पूजा करण्यासाठी गज पूजाविधी करतात. घरात सौख्य आणि समृद्धी यावी यासाठी हत्तीची पूजा केली जाते.
हत्तीला पूजने म्हणजे गणपतीची पूजा करण्यासारखेच आहे. हत्ती शुभ शकुनाचा आणि लक्ष्मी देणारा मानला जातो. श्रीमद्भागवत पुराणात हत्तीने केलेला विष्णू स्तुतीचे वर्णन आढळते. असे म्हणतात की क्षीरसागरात त्रिकूट डोंगराच्या घनदाट अरण्यात अनेक हत्तींसह त्या हत्तींचा प्रमुख गजेंद्र हत्ती राहत होता. याचे वर्णन आपल्याला गजेंद्र मोक्ष कथेत देखील आढळते.
गजेंद्र नावाच्या हत्तीचा पाय एका नदीकाठी एका मगराने आपल्या जबड्यात धरला. त्यांनी आपला पाय त्या मगरीच्या तावडीतून सोडवण्यासाठी श्री विष्णुंची स्तुती केली. श्री विष्णूंनी त्या मगराच्या जबड्यातून त्याला सोडवले होते. असे म्हणतात की, हा गजेंद्र पूर्वजन्मी इंद्रदुन्य नावाचा द्रविड देशाचा पांडवांशी राजा होता.
टीप – वरील माहिती हि अनेक स्तोत्रांच्या आधारे एकत्रित केलेली आहे. याचा कोणीही अंधश्रद्धाशी संबंध जोडू नये. ही विनंती. या पोस्ट मागे हा एकच हेतू आहे की समाजामधे मान्य असलेले उपाय आपल्या पर्यंत पोहोचवणे आहे. तुम्ही सर्वांनी गैर समज करून घेऊ नये.
मित्रांनो तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर आत्ताच आपल्या मित्र-मैत्रिणी आणि नातेवाईक यांच्या सोबत शेअर करा. तुम्हाला अशा पोस्ट वाचायला आवडतील ते कमेंट करून सांगा.
अशाच आणखी माहितीपूर्ण आणि महत्त्वपूर्ण पोस्ट रोज मिळवण्यासाठी आत्ताच आपल्या वायरल मराठी या फेसबुक
पेजला लाईक करा.