नमस्कार मित्रांनो,
हिंदू कालगणनेनुसार सरते वर्षं फाल्गुन मासाने पूर्णत्वास जाते आणि नवीन वर्षाचा शुभारंभ चैत्र मांसाच्या आगमनाने होतो. या ब्रह्मध्वजाचे या दिवशी पूजन केले जाते. गुढीपाडवा हा साडेतीन मुहूर्तांपैकी एक आहे व कशी उभारावी गुढी आणि गुढीचे पूजन कसे करावे?
शालिवाहन नावाच्या एका कुंभाराच्या मुलाने मातीचे सैन्य तयार करून त्यावर पाणी शिंपडले, त्यांच्या प्राणांचा संचार केला आणि प्रभावी शत्रूला पराभूत केले. त्यांच्या विजयाप्रीत्यर्थ शालिवाहन शक सुरू झाले, ते याच दिवशी होय. या कथेचे तात्पर्य असे की, त्या काळात संपूर्ण हिंदू समाज चेतनाहीन झाला होता.
आणि समाजाला गुलामीची इतकी सवय झाली होती की, ते प्रतिकारशक्ती घालवून बसले होते. समाजातील क्षात्रतेज संपले होते, मग शालिवाहनाने आपल्या शक्तीचा विसर पडलेल्या समाजात आत्मविश्वास जागवला आणि समाजाला शक्तिशाली बनवले. तसेच याच दिवशी वालीचा पराभव करून प्रभू श्रीरामांनी दक्षिणेकडील प्रजेला सुखी केले, त्यानिमित्ताने सर्वांनी ध्वज उभारून आनंदोत्सव साजरा केला.
अशी देखील एक मान्यता आहे. तसंच आणखी एक कथा आहे आणि ती म्हणजे भगवान श्री राम यांनी जेव्हा लंकेवर विजय मिळवला आणि ते आयोध्यात परतले तेव्हा प्रजेने त्यांचे स्वागत गुढी उभारून मोठ्या आनंदाने केलं.
मग ही गुढी उभारण्यासाठी आपल्याला लागणारे साहित्य म्हणजे, वेळूची काठी, उटणं, सुगंधीत तेल, हळद-कुंकू, अष्टगंध, अक्षदा आणि केशरी रंगाचा मोठ वस्त्र, कडुलिंबाचा पाला आणि चाफ्याची फुलं, साखरेची माळ, तांब्याचा कलश, दोरा, पाट रांगोळी, आंब्याचे तोरण, निरंजन, सुपारी कडुनिंबाचा प्रसाद होय.
हा कडुनिंबाचा प्रसाद तयार करण्याचे साहित्य म्हणजे, कडुलिंबाची पाने, चण्याची भिजलेली डाळ, जिरे, हिंग होय. गुढीपाडव्याच्या दिवशी पहाटे सूर्योदयापूर्वी उठावे आम्हाला उठणे आणि सुगंधी तेल लावून अभ्यंगस्नान करावे. दरवाजाला तोरण बांधावे.
एका वेळूच्या काठीला तेल लावून स्नान घालावे, नंतर त्या काठीचा एका टोकाला केशरी वस्त्र बांधावे. कलशाला पाच गंधांचे पट्टे ओढावे आणि गजरा बांधावा. मग यानंतर कलश उलटा ठेवावा आणि काठीला आंब्याची डहाळी लिंबाचा पाला बांधावा. चाफ्याच्या फुलांची माळ घालावी.
गुढीची ओम ब्रह्मध्वजय नमः म्हणून पूजा करावी व कडुलिंबाचा प्रसाद दाखवावा. घरातून उजव्या बाजूला दिसेल अशी गुढी उभारावी. मग नंतर, हे ब्रह्म ध्वज माझा तुला नमस्कार असो अशी प्रार्थना करावी.
या वर्षामध्ये माझ्या घरामध्ये नित्य मंगल आणि कल्याण होऊ दे. तसाच नवीन पंचांगाचाही पूजन करावं, वाचन करावं. गुढीला गोडाधोडाचा नैवेद्य दाखवावा आणि गुढीचा प्रसाद सर्वांना वाटावा. तर याप्रमाणे नवीन वर्षाची सुरुवात करू शकता.
टीप – मित्रांनो कोणत्याही प्रकारची अंधश्रद्धा पसरवणे हा आमच्या पेजचा उद्देश नाही. केवळ भारतीय समाज मान्य असलेल्या कथा उपाय विधी आपल्यापर्यंत पोहोचविले जातात. आमचे पेज कोणत्याही प्रकारच्या अंधश्रद्धेला खतपाणी घालत नाही. या पेजद्वारे होणारे लेख हे फक्त माहितीसाठी आहेत त्याचा वापर अंधश्रद्धा म्हणून करू नका.
मित्रांनो तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर आत्ताच आपल्या मित्र-मैत्रिणी आणि नातेवाईक यांच्यासोबत शेअर करा. तुम्हाला अशा पोस्ट वाचायला आवडल्यास लाईक आणि कमेंट करून सांगा.